భారత్ vs పాకిస్థాన్: ఇండస్ జల ఒప్పందాన్ని సస్పెండ్ చేసిన కీలక నిర్ణయం
![]() |
Indus Water Treaty 2025 |
ఇండస్ జల ఒప్పందం (Indus Waters Treaty - IWT) 1960లో భారత్ మరియు పాకిస్తాన్ మధ్య సంతకం చేయబడిన ఒక చారిత్రాత్మక ఒప్పందం. ఈ ఒప్పందం సింధూ నదీ వ్యవస్థలోని నీటి వనరులను రెండు దేశాల మధ్య పంచుకునేందుకు ఒక యాంత్రిక విధానాన్ని అందించింది. అయితే, ఇటీవలి సంఘటనలు మరియు రాజకీయ ఉద్రిక్తతల నేపథ్యంలో భారత ప్రభుత్వం ఈ ఒప్పందాన్ని సస్పెండ్ చేసే కీలక నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు సమాచారం. ఈ నిర్ణయం ద్వైపాక్షిక సంబంధాలు, రాజకీయ డైనమిక్స్ మరియు ప్రాంతీయ స్థిరత్వంపై గణనీయమైన ప్రభావం చూపనుంది.
ఇండస్ జల ఒప్పందం యొక్క నేపథ్యం
సింధూ నదీ వ్యవస్థ, ఇందులో సింధూ, జీలం, చీనాబ్, రావి, బియాస్ మరియు సట్లెజ్ నదులు ఉన్నాయి, భారత్ మరియు పాకిస్తాన్ రెండింటికీ జీవనాడి వంటిది. 1960లో ప్రపంచ బ్యాంకు మధ్యవర్తిత్వంతో సంతకం చేయబడిన ఈ ఒప్పందం ప్రకారం, రావి, బియాస్ మరియు సట్లెజ్ నదుల నీటిని భారత్ పూర్తిగా ఉపయోగించుకోగలదు, అయితే సింధూ, జీలం మరియు చీనాబ్ నదుల నీటిని పాకిస్తాన్కు ప్రధానంగా కేటాయించారు. ఈ ఒప్పందం ద్వారా పాకిస్తాన్ సింధూ నదీ వ్యవస్థలో దాదాపు 80% నీటి వాటాను పొందుతోంది, భారత్ కేవలం 20% మాత్రమే పొందుతోంది.
ఈ ఒప్పందం దశాబ్దాలుగా రెండు దేశాల మధ్య నీటి వనరుల విభజనకు ఒక నియమావళిని అందించినప్పటికీ, పాకిస్తాన్ భారత్పై ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలకు మద్దతు ఇస్తోందనే ఆరోపణలు, మరియు ఒప్పంద నిబంధనలను ఉల్లంఘించిన సందర్భాలు భారత్లో అసంతృప్తిని రేకెత్తించాయి. 2024లో భారత్ ఈ ఒప్పందాన్ని సవరించాలని లేదా రద్దు చేయాలని నోటీసు జారీ చేసినట్లు కొన్ని సోషల్ మీడియా పోస్ట్లు సూచించాయి, అయితే ఇటీవలి నిర్ణయం ఈ ఒప్పందాన్ని పూర్తిగా సస్పెండ్ చేయడం ఒక విప్లవాత్మక చర్యగా పరిగణించబడుతోంది.
సస్పెన్షన్ నిర్ణయం యొక్క కారణాలు
ఈ నిర్ణయం వెనుక పలు కారణాలు ఉన్నాయని భావిస్తున్నారు. మొదట, పాకిస్తాన్ నుండి ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలకు నిరంతర మద్దతు, ముఖ్యంగా జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్లో జరిగిన ఇటీవలి దాడులు, భారత్ను ఈ ఒప్పందాన్ని పునఃపరిశీలించేలా చేశాయి. రెండవది, ఒప్పందం యొక్క నిబంధనలను పాకిస్తాన్ పదేపదే ఉల్లంఘించినట్లు భారత్ ఆరోపిస్తోంది, ముఖ్యంగా భారత్ నిర్మిస్తున్న జలవిద్యుత్ ప్రాజెక్టులపై అడ్డంకులు సృష్టించడం ద్వారా. మూడవది, భారత్లోని జమ్మూ మరియు కాశ్మీర్, లడఖ్ వం�මీ రాష్ట్రంలోని రైతులు, ఈ ఒప్పందం ద్వారా భారత్లోని రైతులు తమ వ్యవసాయ అవసరాలకు తగినంత నీటిని పొందలేకపోతున్నారనే ఆందోళనలు కూడా ఈ నిర్ణయానికి దోహదపడ్డాయి.
పాకిస్తాన్పై ప్రభావం
ఈ ఒప్పందం సస్పెండ్ కావడం పాకిస్తాన్కు తీవ్రమైన పరిణామాలను కలిగిస్తుంది. పాకిస్తాన్ యొక్క వ్యవసాయం, పరిశ్రమలు మరియు పట్టణ జనాభా సింధూ నదీ వ్యవస్థ నీటిపై ఎక్కువగా ఆధారపడుతున్నాయి. ఈ నీటి సరఫరా ఆగిపోతే, పాకిస్తాన్లో నీటి కొరత, ఆహార అభద్రత మరియు ఆర్థిక సంక్షోభం తీవ్రతరం కావచ్చు. ఇది పాకిస్తాన్ రాజకీయ మరియు సామాజిక స్థిరత్వంపై కూడా ప్రభావం చూపవచ్చు, ఎందుకంటే నీటి కొరత ప్రజలలో అసంతృప్తిని రేకెత్తించే అవకాశం ఉంది.
భారత్కు సవాళ్లు
ఈ నిర్ణయం భారత్కు కూడా సవాళ్లను తెచ్చిపెడుతుంది. అంతర్జాతీయ సమాజం, ముఖ్యంగా ప్రపంచ బ్యాంకు మరియు ఐక్యరాష్ట్ర సమితి, ఈ ఒప్పందాన్ని ఏకపక్షంగా సస్పెండ్ చేయడాన్ని విమర్శించవచ్చు. చైనా, ఇది సింధూ నదీ వ్యవస్థ యొక్క ఎగువ ప్రాంతాలను నియంత్రిస్తుంది, ఈ పరిస్థితిని తన ప్రయోజనం కోసం ఉపయోగించుకోవచ్చు. అదనంగా, ఈ నిర్ణయం రెండు దేశాల మధ్య ఉద్రిక్తతలను మరింత పెంచి, సైనిక సంఘర్షణకు దారితీయవచ్చు.
ముగింపు
ఇండస్ జల ఒప్పందాన్ని సస్పెండ్ చేయడం అనేది భారత్ తీసుకున్న ఒక ధైర్యమైన మరియు వివాదాస్పద నిర్ణయం. ఇది పాకిస్తాన్పై ఒత్తిడి పెంచడానికి ఒక శక్తివంతమైన సాధనంగా పనిచేస్తుంది, కానీ అదే సమయంలో రెండు దేశాలకు మరియు ప్రాంతీయ స్థిరత్వానికి గణనీయమైన రిస్క్లను కలిగిస్తుంది. ఈ నిర్ణయం యొక్క దీర్ఘకాలిక పరిణామాలు ఇప్పటికీ అస్పష్టంగా ఉన్నాయి, కానీ ఇది భారత్-పాకిస్తాన్ సంబంధాలలో ఒక కొత్త అధ్యాయాన్ని తెరుస్తుందనడంలో సందేహం లేదు.
Post a Comment